Een wereld met 8 miljard mensen

In 2011 bereikte de wereld een bevolking van 7 miljard. Dit jaar zullen dat er 8 miljard zijn, en dat roept de nodige reacties op. Sommigen zullen zich verbazen over de vooruitgang op gezondheidsgebied, waardoor de levensduur is verlengd, de moeder- en kindersterfte is teruggedrongen en er in recordtijd vaccins zijn ontwikkeld. Anderen zullen de technologische innovaties aanprijzen die ons leven hebben vergemakkelijkt en ons meer dan ooit met elkaar hebben verbonden. Weer anderen zullen de vooruitgang op het gebied van gendergelijkheid aanprijzen – meldt de Verenigde Naties (UN) in een bericht.

'Het bereiken van een wereldbevolking van acht miljard is een numerieke mijlpaal, maar onze aandacht moet altijd gericht zijn op mensen. In de wereld die wij trachten op te bouwen, betekenen 8 miljard mensen 8 miljard kansen om een waardig en volwaardig leven te leiden' -aldus VN-secretaris-generaal António Guterres.

(Bron United Nations - 2022)

António Manuel de Oliveira Guterres (1949) is een Portugees politicus en diplomaat in dienst van de 9de secretaris-generaal van de Verenigde Naties

Maar de vooruitgang is niet universeel, waardoor de ongelijkheid in een schril daglicht komt te staan. Dezelfde problemen en uitdagingen die 11 jaar geleden aan de orde werden gesteld, zijn er nog steeds of zijn erger geworden: Klimaatverandering, geweld, discriminatie. In mei bereikte de wereld een bijzonder grimmige mijlpaal: Meer dan 100 miljoen gedwongen ontheemden wereldwijd.

In een ideale wereld betekenen 8 miljard mensen 8 miljard kansen voor gezondere samenlevingen, gesterkt door rechten en keuzes. Maar het speelveld is niet gelijk en is dat ook nooit geweest. Te veel mensen worden nog steeds blootgesteld aan discriminatie, pesterijen en geweld, onder meer op basis van geslacht, etnische afkomst, klasse, godsdienst, seksuele geaardheid, handicap en afkomst. We bewijzen onszelf geen dienst als we de achterblijvers verwaarlozen.

Laat een alarmerende krantenkop ons niet afleiden van het werk dat voor ons ligt: investeren in menselijk en fysiek kapitaal voor inclusieve, productieve samenlevingen die de mensenrechten en reproductieve rechten eerbiedigen. Alleen dan kunnen we de enorme uitdagingen waarvoor onze planeet staat, aanpakken en een wereld tot stand brengen waarin gezondheid, waardigheid en onderwijs rechten en realiteiten zijn, en geen privileges en loze beloften. In een wereld van 8 miljard moet er altijd ruimte zijn voor mogelijkheden.

Trends in de wereldbevolking. Het heeft honderdduizenden jaren geduurd voordat de wereldbevolking tot 1 miljard was gegroeid - en in nog eens 200 jaar of zo is zij verzevenvoudigd. In 2011 bereikte de wereldbevolking de kaap van 7 miljard, in 2021 waren het er bijna 7,9 miljard, en naar verwachting zal dit cijfer stijgen tot ongeveer 8,5 miljard in 2030, 9,7 miljard in 2050, en 10,9 miljard in 2100.

Deze spectaculaire groei is grotendeels te danken aan het stijgende aantal mensen dat de reproductieve leeftijd bereikt en ging gepaard met grote veranderingen in de vruchtbaarheidscijfers, toenemende verstedelijking en versnelde migratie. Deze trends zullen verstrekkende gevolgen hebben voor de komende generaties.

In het recente verleden hebben zich enorme veranderingen voorgedaan in de vruchtbaarheidscijfers en de levensverwachting. In het begin van de jaren zeventig kregen vrouwen gemiddeld 4,5 kinderen per vrouw; in 2015 was de totale vruchtbaarheid wereldwijd gedaald tot minder dan 2,5 kinderen per vrouw. Ondertussen is de gemiddelde levensduur wereldwijd gestegen, van 64,6 jaar begin jaren negentig tot 72,6 jaar in 2019.

Bovendien is er in de wereld sprake van een hoge mate van verstedelijking en versnelde migratie. 2007 was het eerste jaar waarin meer mensen in stedelijke gebieden woonden dan op het platteland, en tegen 2050 zal ongeveer 66 procent van de wereldbevolking in steden wonen.



Deze megatrends hebben verstrekkende gevolgen. Zij zijn van invloed op de economische ontwikkeling, de werkgelegenheid, de inkomensverdeling, de armoede en de sociale bescherming. Ze zijn ook van invloed op de inspanningen om universele toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting, sanitaire voorzieningen, water, voedsel en energie te garanderen. Om op een meer duurzame wijze in de behoeften van individuen te voorzien, moeten beleidsmakers begrijpen hoeveel mensen er op de planeet leven, waar zij zich bevinden, hoe oud zij zijn en hoeveel mensen er na hen zullen komen.

De dramatische groei van de wereldbevolking is grotendeels het gevolg van het feit dat steeds meer mensen de vruchtbare leeftijd bereiken, en is gepaard gegaan met grote veranderingen in de vruchtbaarheidscijfers, toenemende verstedelijking en versnelde migratie. Deze trends zullen verstrekkende gevolgen hebben voor de komende generaties. Het systeem van de Verenigde Naties is al lang betrokken bij de aanpak van deze complexe en onderling samenhangende vraagstukken - met name via het werk van het Bevolkingsfonds van de VN (UNFPA) en de Afdeling Bevolking van de VN van het Department of Economic and Social Affairs.