Bijgewerkt: 9 november 2024

Herdenkingsplechtigheid Indië-monument

Nieuws -> Gemeente

Bron: Gemeente Amstelveen / Amstelveenweb.com
15-08-2005

Op 14 augustus 2005 vond in het Broersepark, bij het Indiëmonument, de Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië plaats.


Het was op deze dag 60 jaar geleden dat de oorlog ten einde werd verklaard, doordat Japan capituleerde. De plechtigheid begon om 19.30 uur. Er waren vele genodigden, waaronder burgemeester van Amsterdam de heer Cohen, de heer Nawijn, burgemeester van Ouderkerk en diverse afgevaardigden van het leger.



Burgemeester van Zanen(eigen collectie - 2005)
Burgemeester van Amstelveen mr. J.H.C. van Zanen tijdens zijn toespraak




Dames en heren,

Het is een eer hier te staan, als nieuwe burgemeester bij dit bijzondere monument, op dit bijzondere moment. Het is mijn eerste ‘herdenking’ in Amstelveen in deze functie.
Het is mij ook een eer deze herdenking te mogen voeren terwijl ikzelf geboren ben in 1961. Ik ben dus meer van de leeftijd van de tweede, wellicht zelfs derde, generatie oud-Nederlands Indiërs van wie de ouders jaren geleden hun bittere ‘exodus’ beleefden uit wat ooit liefkozend De Gordel van Smaragd heette.



Mijn herdenking wil ik daarom ook, naar de letter van dit prachtige monument ”weerspiegelen in de toekomst”. Niet omdat ik mij niet wil of kan verplaatsen in de droefenis die velen vervult bij het herdenken van augustus 1945. Natuurlijk staan we vandaag stil bij alle gevallenen en slachtoffers van de Tweede Wereld Oorlog, waar ook ter wereld, en van na de oorlog, bijvoorbeeld bij de militairen die naar Indië zijn gezonden.


Wij staan stil bij die 67.000 Nederlandse militairen die krijgsgevangen werden gemaakt. Bij de 8.500 die overleden. Bij al die duizenden vrouwen die in de afschuwelijkste omstandigheden moesten zorgen voor hun kinderen (waaronder mijn inmiddels overleden schoonmoeder).
Bij al die kinderen waarvan een aantal hier nog zijn en bij hun kinderen…



Maar, dames en heren, deze tijd dwingt ons, zeker ook 60 jaar na dato, om dit herdenken ‘te weerspiegelen in de toekomst’ ...

De jaren van de Japanse bezetting werden onder meer getekend door de enorme cultuurkloof. Namelijk die tussen de bezetter en de Nederlanders in Indonesië.
Het was mede deze kloof die leidde tot onvoorstelbaar veel geweld. Geestelijk. Lichamelijk. Dit brengt mij op de vraag naar de waarde van de worteling van ruim 350 jaar Nederlandse cultuur in Nederlands-Indië. Een cultuur die in nauwelijks vijf jaar tijd bijna werd weggevaagd. Die ook na deze jaren veel minder sterk bleek dan de nationalistische wortels die schijnbaar eeuwen een sluimerend bestaan hadden geleid…

Dames en heren, spiegelen naar de toekomst betekent stilstaan bij die duizenden knillers, molukkers, indo´s in de jaren na ´45. Vreemdelingen tussen twee culturen die voet op Nederlandse bodem zetten. Die zich - verdrietig genoeg - terugvonden in een wereld vol desinteresse. Een wereld, die hun kinderen niet de geborgenheid bood waarop zij hadden gehoopt…
Mensen, die zich geconfronteerd zagen met een cultuurkloof die, wellicht wat subtieler dan in Nederlands-Indië, lange tijd even onoverbrugbaar leek…
Laten we daarbij stilstaan.

Laten we Spiegelen naar de toekomst.
Laten we er lering uit trekken… ook gelet op de nationale èn internationale actualiteit. En bijvoorbeeld leren te accepteren dat de ene cultuur de andere nooit klakkeloos kan verdringen.

Laten we leren te accepteren dat iedere cultuur wortels heeft die sterker zijn dan welk geweld of welke opgelegde cultuur ook. Laten we leren in te zien dat we elkaar moeten accepteren:
zoals we zijn
zoals we denken
zoals we geloven
zoals we opkomen voor onszelf.

Dat, dames en heren, is voor mij de les uit het verleden en uit het heden. Dat is de herdenking waarvoor wij allen hier bijeen zijn. De spiegel die wij naar de toekomst keren, loopt van de onverdraagzaamheid der culturen naar de cultuur van verdraagzaamheid.

Het is een merkwaardige constatering dat we vrijheid met de dag intensiever lijken te moeten bevechten. In een land, dat verdraagzaamheid in zijn genen draagt. We kunnen elkaar die spiegel niet vaak genoeg voorhouden; dat geldt voor uw generatie, dat geldt voor mijn generatie.

Ik gedenk u en de uwen, van toen en nu, die vielen of achterbleven, in dankbaarheid en met heel veel respect.

Dank u wel.

(Overgenomen met toestemming van burgemeester
Mr J.H.C. van Zanen)





Amstelveenweb.com is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsberichten.