Invasie van exotische waterplanten in Nederland

Uitheemse planten komen in Nederland steeds meer voor. Vooral exotische waterplanten hebben zich in de afgelopen decennia zo sterk verspreid, dat ze soms de doorstroming van watergangen belemmeren. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

De Nederlandse flora kent vele exoten, plantensoorten die hier oorspronkelijk niet voorkwamen maar door toedoen van mensen zijn ingevoerd en zich in het wild weten te handhaven. Een deel van deze uitheemse soorten is invasief. Dat wil zeggen, dat ze zich snel vermeerderen.

Gemiddeld komt een invasieve exoot tegenwoordig in ruim 160 kilometerhokken voor. Tot midden jaren 1990 was dat in nog geen 30 kilometerhokken.

(Bron Wikipedia - 2017)

De Parelvederkruid (Myriophyllum Aquaticum) is een bloeiende plant, een vasculair (met een centrale cilinder) tweezaadlobbige, algemeen genoemd als papegaaiveer. Papegaaiveer is afkomstig uit de Amazone in Zuid-Amerika, maar het is nu te vinden op elk continent behalve op Antarctica

Vooral de verspreiding van invasieve waterplanten is de laatste decennia toegenomen. Deze planten kunnen zo sterk woekeren dat ze het doorstromen van watergangen belemmeren; hierdoor veroorzaken ze economische schade. Zo hebben waterschappen problemen met grote waternavel (Hydrocotyle), parelvederkruid (Myriophyllum aquaticum) en watercrassula (Crassula helmsii), die zich sterk hebben verbreid in stilstaande en langzaam stromende wateren. Het voorkomen van grote waternavel is sinds 1990 met een factor 150 toegenomen. Parelvederkruid komt in 2016 ongeveer 12 keer zoveel voor als in 1990.

De toename van de verspreiding van invasieve plantensoorten op het droge (terrestrische plantensoorten) is over het algemeen minder sterk dan die van uitheemse waterplanten. Onder de invasieve terrestrische soorten zijn gele maskerbloem ((Mimulus guttatus) en Canadese kornoelje (Cornus sericea) bekende woekeraars. De verspreiding van beide soorten is sinds 1990 toegenomen.

Er zijn in Nederland veel exoten in de flora, dat wil zeggen uitheemse plantensoorten die zich in het wild in stand kunnen houden. Sommigen daarvan zijn invasief: ze verspreiden zich in de laatste decennia sterk over Nederland. Omdat dat problemen kan opleveren heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit het Team Invasieve Exoten (TIE) opgericht. TIE heeft een lijst van 50 soorten opgesteld die invasief zijn, of dat mogelijk kunnen worden, en gevolgd moeten worden zodat er zo nodig snel kan worden ingegrepen om snelle uitbreiding tegen te gaan (zie het tweede tabblad van de download data bij de eerste figuur). De verspreiding van de soorten van de TIE-lijst is aanzienlijk toegenomen.

Exoten zijn soorten die Nederland niet op eigen kracht hebben bereikt, maar door de mens zijn meegenomen uit andere continenten. Een aantal van deze soorten verspreidt zich invasief, dat wil zeggen, dat zij zich in een kort tijdsbestek sterk verspreiden. Hierbij kan schade ontstaan aan biodiversiteit, infrastructuur, gewassen en de volksgezondheid.